VoIP teknolojisinde Fax-over-IP problemi

Yaygın olarak FAKS (veya Faks veya faks), kağıt belgelerin kopyalarını telefon hatları üzerinden iletmek için 1970 civarında geliştirilmiştir. Nihayetinde ITU protokolü T.30, PSTN üzerinden analog faks iletimi için endüstri standardı haline geldi. T.30 prosedürleri, ses hatlarının ortak (ve beklenen) gürültüsünü, kesintilerini ve zayıflama özelliklerini telafi etmek için tasarlanmıştır. Asla kusursuz değildi, ama çoğu zaman gayet iyi çalıştı. Çoğu "standart" uygulamada olduğu gibi, bunda da verimlilik asla yüzde 100 olmamıştır. 

Günümüzde, iletişimin VoIP olarak internete taşındığı bu dönemde, bağlantının her iki ucunda da faks makinesine ek olarak IP üzerinden Faks (Fax over IP - FoIP) ağ geçidine (gateway) ihtiyacınız olacaktır. Ağ geçidi, eski moda T.30 analog faks sinyalini, (IETF RFC3261) Oturum Başlatma Protokolü'nü (Session Initiation Protocol - SIP) kullanarak Voice-over-IP (VoIP) ağı üzerinden gerçek zamanlı olarak fakslamak için geliştirilen yeni dijital T.38 protokol akışına dönüştürür. 

FoIP Nasıl Çalışır? 

Ağ geçidi, analog bir hattı temsilen bir analog faks makinesine bağlanır ve analog T.30 faks sinyali ile görüntü verilerini, Darbe Kodu Modülasyonu (Pulse Code Modulation - PCM) G.711 veya daha yeni ve daha güvenilir T.38 protokolünü kullanarak bir IP bağlantısı üzerinden uzak tarafa taşınan dijital forma dönüştürür. Uzak taraftaki cihaz FoIP özellikli bir T.38 faks makinesi veya alınan IP verilerini faks makinesine iletilmek üzere tekrar T.30'a dönüştüren başka bir ağ geçidi olabilir (aşağıdaki şemada gösterildiği gibi). 

T.38 Faks Bağlantısı FoIP hizmetiniz neden çalışmıyor?

IP devriminin getirdiği yeni zorluklar, faks çağrısının başarısız olmasına neden olabilir. Dijital (paketlenmiş) faks verileri, Voice-over-IP (VoIP) gibi hala ağ bozulmalarına maruz kalır. IP üzerinden FAKS hizmetinizi bozabilecek IP ağ özelliklerinin listesi. . . 

• Bırakılan veya geciken paketler - (Dropped or delayed packets) - ağ tıkanıklığından kaynaklanır. Bırakılan paketlerde faks sinyali verileri kaybolduğunda, faks çağrısı başarısız olur. FAKS sinyali belirtilen zaman aralığının ötesinde geciktiğinde, alıcı faks terminali aramayı sonlandırabilir ve faks başarısız olabilir. Artan bant genişliği, hizmet sınıfı, hizmet düzeyi sözleşmeleri, trafik şekillendirme (kuyruk algoritmaları) paket kaybı sorununu azaltmak için kullanılabilecek tekniklerdir. 
• Sıra Dışı Paketler - (Out-of-Sequence Packets) - E-posta veya web sayfaları kullanıcıya az bildirimde bulunarak paketleri yeniden sıralayabilirken, sıra dışı faks paketleri gerekli sinyalleşmeleri kesebilir ve faks aramasının düşmesine neden olabilir. 
• Senkronizasyon kaybı - (Synchronization loss) -  paketleme, bit akımında kesintilere neden olarak uç nokta faks makineleri arasında farklı, senkronizasyon dışı zamanlama / saat darbelerine ve bağlantı kopmasına neden olabilir. Bir alıcı tarafı, dinamik olarak yönetilen bir titreşim tamponu (jitter buffer) genellikle senkronizasyon kaybı sorununu iyileştirebilir. 
• Parlama (çağrı çakışması) - (glare) - SIP protokolündeki çağrı kurulum (call setup) prosedürleri, faks aktarımı düşünülerek tasarlanmamıştır. Faks makineleri, SIP'nin önerdiği davetiyeler (invite) ve yeniden davetler (re-invite) sürecini gerçekten anlamıyor. Her iki makine de aynı anda birbirini davet etmeye çalıştığında, prosedür bozulur ve çağrı kesilir. RFC 6913, REGISTER mesajlarının Kişi başlığı (Contact header) alanına SIP faks medyası özellik etiketi ekleyen bir çözüm sunar. 
• Gecikme (sinyal zamanlaması) - (delay) - Faks bağlantıları ağ zamanlamasına son derece duyarlıdır. Faks sinyal bilgisi içeren bir paket uçtan uca bağlantıda bir yerde gecikirse, faks makineleri senkronizasyonu kaybederek arama hatasına neden olabilir. Faks protokolü zamanlayıcılarından birinin süresi dolar, aramanın düşmesine neden olabilir. Dinamik olarak yönetilen bir titreşim arabelleğinin (jitter buffer) kullanılması, bu ağ bozukluğunun iyileştirilmesine yardımcı olabilir. 
• Yönlendirme ve Birlikte Çalışabilirlik (ağ karmaşıklığı) - (Routing and Interoperability) Dünya çapında, birlikte çalışmayan T.30, G.711, T.38 dahil olmak üzere çeşitli faks protokollerinin birkaç farklı sürümünü uygulayan yüz binlerce faks makinesi bulunmaktadır. Bir FoIP bağlantısı birden fazla taşıyıcı ağından geçiş yapabilir ve tüm servis sağlayıcıları T.38 uygulamamış olabilir, bu nedenle çağrı yolu içinde protokol dönüşümü gerekebilir. Bir FoIP çağrısı, bir faks iletiminin başarıyla tamamlanması için birlikte çalışması gereken iki faks makinesi ve iki ağ geçidi ile erişim yönlendiricileri içerir. Ayrıca, T.38 cihaz üreticileri tarafından çok sayıda varyasyon ile uygulanmıştır. Bu nedenle, tüm T.38 cihazları uyumlu değildir. 

Göründüğü gibi, böylesine karmaşık bir ağ ortamıyla, faks alışverişinin düzgün gerçekleşmesinin önünde çok fazla problem var. Sizin kendi VoIP operatörünüz her ne kadar FoIP uyumlu cihazlarla buna uyumlu ayarlar sunsa da, hedef faks cihazına varıncaya kadar altyapısı üzerinden geçtiğiniz diğer operatörlerin de bu uyumu sağladığından emin olmanız gerekir. Operatörlerin kullandıkları birbirinden farklı ayarlara ve farklı özelliklere sahip VoIP sistemler üzerinden geçerken bozulabilecek faks sinyallerinizin iletişiminizi etkileyebileceğini unutmayın.